Wat doet de gemeenteraad?

Algemeen

Elke gemeente heeft een gemeenteraad, burgemeester en een college van burgemeester en wethouders (college van B&W). De gemeenteraad is het hoogste orgaan binnen de gemeente en vormt het algemeen bestuur. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de inwoners van belang zijn, bijvoorbeeld over woningbouw, duurzaamheid, toegang tot de zorg, subsidies voor sport en cultuur en de hoogte van de lokale belastingen.

Het aantal raadsleden van gemeenten hangt samen met het inwonertal van de gemeente. De gemeenteraad van Papendrecht bestaat momenteel uit 23 raadsleden. Eenmaal per vier jaar kiezen inwoners (van 18 jaar en ouder) tijdens de gemeenteraadsverkiezingen de raadsleden. Ieder raadslid vertegenwoordigt een politieke partij. De gemeenteraad besluit bij meerderheid van stemmen.

De gemeenteraad heeft drie belangrijke taken:

1. Vertegenwoordigen van de inwoners van Papendrecht. Dat doen ze door contact met de bevolking te hebben om te weten wat er speelt. Zo kunnen ze bij het nemen van besluiten alle belangen goed afwegen.

2. De hoofdlijnen van het beleid van de gemeente bepalen. De gemeenteraad besluit hoeveel geld waaraan wordt besteed door het vaststellen van de gemeentebegroting. Ook besluit de gemeenteraad over welke regels er in de gemeente gelden. Deze worden vastgelegd gemeentelijke wetten (verordeningen).

3. Controleren of het college van B&W het afgesproken beleid uitvoert.

Duo-raadsleden
Duo-raadsleden ondersteunen de fracties op verschillende manieren. Elke fractie mag twee duo-raadsleden aanwijzen die ook op de kandidatenlijst voor de verkiezingen stonden. Duo-raadsleden kunnen deelnemen aan de besprekingen in de commissies. Zij vergaderen echter niet mee in de gemeenteraad.

Politieke instrumenten

De gemeenteraadsleden kunnen verschillende instrumenten gebruiken om hun taken uit te voeren:

  • Een voorstel van het college van B&W aanpassen (amendement)
  • De gemeenteraad over een bepaald onderwerp een bepaald standpunt in laten nemen (motie)
  • Andere fracties informeren of polsen over een bepaald onderwerp (agenderen met oplegnotitie in commissie)
  • Zelf met een idee voor beleid komen (initiatiefvoorstel)
  • Informatieve/technische vragen stellen aan het college over een bepaald onderwerp (recht van inlichtingen)
  • Schriftelijke vragen stellen aan het college over politieke keuzes (politieke vragen, ookwel genoemd artikel 40-vragen)
  • Mondelinge vragen stellen aan het college tijdens commissie of raad
  • Een debat aanvragen met het college over een politiek onderwerp (interpellatiedebat)
  • Hulp van de ambtelijke organisatie bij verzamelen van informatie of het opstellen van een voorstel, motie of amendement (ambtelijke bijstand)
  • Onderzoek laten doen naar het uitgevoerde beleid van het college van B&W (raadsonderzoek en raadsenquête)
  • Het college van B&W machtigen om bepaalde uitgaven te doen (budgetrecht)

Gedragscode


De gemeenteraad heeft in 2016 een Gedragscode integriteit raads- en duoraadsleden vastgesteld. Hierin zijn afspraken gemaakt over zaken als belangenverstrengeling, geschenken en houding en gedrag.